Dear Albania

     

                                   The   Best   Madam  

                                                  Ermonela    Jaho

                          "... one of the greatest.  ... unforgettable. Triumph."

       Si familje vendosem qe mbremjen e 13 Marsit ta kalonim se bashku duke pare operen  "Madama Butterffly" ne Metropolitan Opera  ne Manhattan. Arsyeja : Ermonela Jaho,sopranoja jone me fame do te interpretonte ne kete skene te madhe. Mezi po e prisnim kete moment. Zume vendet dhe po i hidhnim nje sy salles dhe broshures qe na u afrua ne hyrje. Per habine tone bashkengjitur midis fleteve  gjejme nje cope leter ku shkruhej:
                       The Metropolitan  Opera
             In the tonight's performance of Madama Butterfly, Inna Dukach makes her Met debut in the title role,replacing Ermonela Jaho,who is ill.
         - Oh,jo.Pse ndodhi sonte. Ne per ate erdhem, - shpertheva  ne moment dhe instiktivisht u cova ne kembe dhe po u tregoja njerezve te mi se cfare kishte ndodhur.Shkurt, Ermonela ishte semure dhe sonte dikush do luante ne vend te saj per te.
(Eshte fare normale,eshte dimer,nje I ftohte,nje grip i ndodh kujtdo,sado qe te ruhesh)  
                 Reagimi yne ne ate forme,gati shokues,terhoqi vemendjen e audiences perreth.U kerkuam falje dhe  filluam tu shpjegojme arsyen se si ndjeheshim ne si shqiptare qe nuk do shikonim Ermonelen dhe per me teper per shendetin e saj. Ajo qe degjuam prej tyre ne vazhdim te bisedes sone na la pa fjale. Jo vetem  pranuan apologjine tone, por na ofruan simpatine dhe ndjenjat e tyre te sinqerta per artisten tone.Shume prej tyre kishin ardhur per Ermonelen ne kete shfaqje.Kishin njohuri per te.E kishin ndjekur performancen e saj ne bote,cmimet qe kishte marr,bile dinin edhe grafikun e saj te ngjeshur. Ne krahun tone Dimitra,greke, se bashku me motren e saj,te dyja mesuese ne pension ,e krahasonin po aq te madhe sa e tyrja , e paharruara Maria Callas. Mario me te shoqen,italiane nga Bergamo qe tani jetonin ne New Jersey ndiheshin krenar per te po aq sa ne.Dhe rendisnin arsyet: Ermonela eshte zbulim i sopranos italiane Katia Riccarrelli,ka studjuar ne Itali ,ku edhe nisi karrieren, e dashuruar pas Verdit ,Puccinit.Ajo ndenji 10 vjet ne vendin e bel cantos.
           Ne nje fare menyre ishim ne mes te bisedave edhe ne seancat e pushimit, ku te tjere,  shume miqesisht ,shprehnin respect dhe habi njekohesisht se si Shqiperia e vogel nxjerr talente kaq te medhenj.
           Ne shoqerine e ketyre miqve te rinj ndoqem shfaqjen e operas.Tre ore kaluan shume shpejt .Ermonela nuk interpretoi,por presenca e saj ndihej mes njerezve qe e duan ate,duan artin dhe per te nuk paragjykojne etnicitetin dhe vendin nga vjen.
           U ndjeme krenar,dhe kjo  fale Ermoneles. Duke shikuar njeri-tjetrin vazhduam biseden dhe thelle ne vetevete po mendoja sa force ka, qofte edhe nje artist i vetem per imazhin e Shqiperise ne bote.Ndaj e konsiderova  si detyre qe per  figura te tilla ne duhet te flasim me shume,te rendim pas tyre se na bejne nder, na hapin rrugen e dinjitetit.
           Shume e njohin Ermonelen. Por edhe shume te tjere,sidomos te rinj,jo aq shume.Prandaj po perserise disa fakte per te. Per momentin eshte sopranoja me e kerkuar ne skenat me prestigjioze te botes.Vleresimet per te jane maksimale. Po citoj disa : The Economist- Ermonela Jaho eshte "the World's most acclaimed soprano"(sopranoja me e  dashur dhe me e mirepritur e botes).                Financial Times:- Ermonela throws heart and soul into her singing.Dont even try to resist.(jep zemren dhe shpirtin ne  interpretimin e saj.Mos u perpiq  te rezistosh). The Guardian - Ermonela eshte "one of the great verismo  interpreters"(nje nga me te medhajat interpretuese).Vleresime te tilla jane pa mbarim.Me  15 maj,2016 ne Londer u nderua me cmimin e madh te publikut,i vetmi cmim qe u votua nga publiku ne kete konkurs nderkombetar per  artistet e operas.
             Ermonela ka familjen e saj ne New York ( qe eshte mbeshtetja e saj e pafund), por adresa e saj eshte ne levizje te perhershme ne cdo cep te globit.Mjafton ti hedhesh nje sy grafikut te shfaqjeve: ne cdo continent, nga Australia, ne Europe,ne USA bile edhe Brazil e Argjentine.
                  Ne biseda mes nesh,por sidomos mes te rinjve sheh reagime  por edhe pyetje nga me te ndryshmet: Ermonela eshte me fat,ka talent.Te tjere: si e ka arritur kete nivel, si e perballon gjithe kete ngarkese, cfare jete ben,ku i gjen forcat dhe mbeshtetjen.
            Pergjigjen e jep Ermonela. Hapeni faqen e saj ne internet dhe do te gjeni nje mori intervistash dhe shkrimesh per te.Pastaj gjykoni vete. Ermonela eshte e madhe se ka bere dhe ben nje pune te perditshme te jashtezakonshme.Pa dyshim talenti i saj eshte I padiskutueshem,eshte I madh,por ai eshte vetem 10% e suksesit te saj,90% eshte puna.
          Nuk rrjedh nga ndonje familje e privilegjuar.( Te vetmin privilegj dhe pasuri qe ka trasheguar eshte dashuria dhe inkurajimi I prinderve te saj,te cilet pak vite me pare jane ndare nga jeta,por  Ermonela nuk resht pa I kujtuar se I ka frymezim edhe sot). Ne fillimet e para, ne  shkolle dhe ne pune, si emigrant eshte ndjere ne veshtiresi. Veshtiresi ekonomike,burokraci,xhelozi,si cdo njeri prej nesh,ndofta ajo edhe me shume,sa shpesh ka shtruar pyetjen a eshte kjo kariera qe duhet te ndjeke.Por nuk u dorezua, dhe per me teper e ktheu ne ideal punen e saj ne kete fushe.Nga Financial Times shkepusim  fjalet e Ermoneles : "Sometimes, I had no money for food,but I never told  anyone," she says," I realized that,to achieve my dream to sing opera, I had to make sakrifices. Ermonela, I told myself, you must overcome these  obstacles.( Disa here nuk kisha para per buke,por kurre nuk I tregova kujt. Kuptova qe te arrija endren time te kendoja opera duhet te beja sakrifica.I thashe vetes, Ermonela you duhet ti kaperceni keto pengesa.)
            Ermonela I ruan fort lidhjet me atdheun.Ajo eshte mbretereshe dhe si e  tille,  me emrin dhe mundesiste qe ka, mund ti kaloje pushimet kudo ne bote.Por preferon te vije ne Shqiperi sa here qe jane mundesite."Jane rrenjet,-thote ajo.Ato me terheqin.Eshte doza e gjakut qe me therret te jem ketu."Mes ketyre pushimeve gjen kohe tu gjendet prane artisteve te rinj dhe njerezve ne nevoje duke vizituar dhe ndihmuar institucionet qe kujdesen per ta.
           Ne prill 2014 kryeministri Rama I akordoi Ermoneles cmimin e nderit si ambasadorja me e mire e artit shqiptar ne bote,ku mes te tjerash theksoi se "forca qe kane artistet per te ndryshuar imazhin e nje vendi ne bote eshte shume me e madhe se ajo qe mund te  kene ambasadoret e veshur me kostum diplomati.
           Vleresimin me shume se kushdo e ndjen shpirti I bute I artistit.Ermonela shprehet: Nuk ka emocion me te madh se sa kur rrethohesh me dashuri dhe vleresim.Vleresimi eshte celesi I suksesit. Dhe me tej, ne nje rast tjeter shton: - Ne shqiptaret duhet te jemi bashke dhe te mbeshtesim njeri-tjetrin.Kur vleresojme,mbeshtesim dhe inkurajojme njeri-tjetrin ne bejme cudira.
           Fjalet e saj flasin vete per kedo.
           Faleminderit Ermonela,ti je krenaria dhe frymezimi  per cdo shqiptar kudo qe ndodhet.